Badania profilaktyczne to nadal temat, którego bardzo nie doceniamy. Z powodu szybkiego trybu życia bardzo często możemy traktować je, jako przykry obowiązek lub błahostkę. Niewykonanie badań możemy argumentować, dobrym samopoczuciem czy też ogólnie dobrym stanem zdrowia.
„Czuje się dobrze wiec po co mam chodzić po lekarzach?”
To pytanie najczęściej padało z ust bliskich mi osób, gdy pytałam kiedy ostatni raz się badali. Często też spotykam się z sytuacją, gdzie przez niewiedzę, ktoś idzie do lekarza i najzwyczajniej w świecie, kolokwialnie mówiąc nie wie czego chce. Z doświadczenia wiem, że wtedy zazwyczaj nie uzyskamy nic, żadnego skierowania, porady, czy chociażby nawet zmierzenia ciśnienia.
Dlatego też, powtarzam zawsze wszystkim jak mantrę- znajcie swoje prawa, bądźcie świadomi w jakim celu idziecie do gabinetu lekarza i jak konsument w sklepie, wymagajcie wykonania danej usługi. By ułatwić Wam to zadanie poniżej przygotowałam Wam wskazówki jak w pełni, skorzystać z płaconych przez Was co miesięcznych składek. Dodatkowo jakie badania oraz z jaką częstotliwością należałoby wykonać by zadbać o swoje zdrowie i móc się nim cieszyć przez długi czas.
Kobiety od 20 roku życia:
Podstawowe badania profilaktyczne do jakich należą:
- Badania laboratoryjne takie jak: morfologia, odczyn Biernackiego, stężenie glukozy we krwi oraz badanie ogólne moczu – raz do roku,
- Pomiar ciśnienia tętniczego, kontrola wagi oraz ogólne badanie u lekarza internisty– raz do roku,
- Pomiar poziomu elektrolitów we krwi (to znaczy potas, sód, magnez, fosfor, wapń)– raz na 3 lata,
- Lipidogram, czyli pomiar stężenia cholesterolu we krwi, frakcji HDL i LDL, a także trójglicerydów – raz na pięć lat,
- USG jamy brzusznej – co 3 do 5 lat,
- RTG klatki piersiowej – raz na pięć lat (w szczególności osoby palące),
- Kontrola stomatologiczna – raz na pół roku,
Badania profilaktyczne konkretne dla danej grupy wiekowej:
- Badanie ginekologiczne i cytologia – raz do roku,
- USG przez pochwowe – co 2 lata,
- Samobadanie piersi – raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu,
- USG piersi – raz do roku,
- USG tarczycy – raz na dekadę,
Kobiety od 30 roku życia:
Podstawowe badania profilaktyczne do jakich należą:
- Badania laboratoryjne takie jak: morfologia, odczyn Biernackiego, stężenie glukozy we krwi oraz badanie ogólne moczu – raz do roku,
- Pomiar ciśnienia tętniczego, kontrola wagi oraz ogólne badanie u lekarza internisty – raz do roku,
- Pomiar poziomu elektrolitów we krwi (to znaczy potas, sód, magnez, fosfor, wapń) – raz na 3 lata,
- Lipidogram, czyli pomiar stężenia cholesterolu we krwi, frakcji HDL i LDL, a także trójglicerydów – raz na pięć lat,
- USG jamy brzusznej – co 3 do 5 lat,
- RTG klatki piersiowej – raz na pięć lat (w szczególności osoby palące),
- Kontrola stomatologiczna – raz na pół roku,
Badania profilaktyczne konkretne dla danej grupy wiekowej:
- Badanie ginekologiczne i cytologia – raz do roku,
- USG przez pochwowe – co 2 lata,
- Samobadanie piersi – raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu,
- USG piersi – raz do roku,
- USG tarczycy - raz na 5 lat,
- Kontrola wzroku u okulisty, badanie dna oka – raz na pięć lat,
Kobiety od 40 roku życia:
Podstawowe badania profilaktyczne do jakich należą:
- Badania laboratoryjne takie jak: morfologia, odczyn Biernackiego, stężenie glukozy we krwi oraz badanie ogólne moczu – raz do roku,
- Pomiar ciśnienia tętniczego, kontrola wagi oraz ogólne badanie u lekarza internisty– raz do roku,
- Pomiar poziomu elektrolitów we krwi (to znaczy potas, sód, magnez, fosfor, wapń)– raz na 3 lata,
- Lipidogram, czyli pomiar stężenia cholesterolu we krwi, frakcji HDL i LDL, a także trójglicerydów – raz na pięć lat,
- USG jamy brzusznej – co 3 do 5 lat,
- RTG klatki piersiowej – raz na pięć lat (w szczególności osoby palące),
- EKG– raz na trzy lata,
- Kontrola stomatologiczna – raz na pół roku,
Badania profilaktyczne konkretne dla danej grupy wiekowej:
- Badanie ginekologiczne i cytologia – raz do roku,
- USG przez pochwowe – co 2 lata,
- Samobadanie piersi – raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu,
- USG piersi – raz do roku,
- Badanie densytometryczne (gęstości kości) – raz w ciągu dziesięciolecia,
- Badanie poziomu hormonów tarczycy – co 5 lat,
- Kontrola wzroku u okulisty, badanie dna oka – raz na pięć lat,
- USG tarczycy – raz na 3 lata,
Kobiety od 50 roku życia:
Podstawowe badania profilaktyczne do jakich należą:
- Badania laboratoryjne takie jak: morfologia, odczyn Biernackiego, stężenie glukozy we krwi oraz badanie ogólne moczu – raz do roku,
- Pomiar ciśnienia tętniczego, kontrola wagi oraz ogólne badanie u lekarza internisty– raz do roku,
- Pomiar poziomu elektrolitów we krwi (to znaczy potas, sód, magnez, fosfor, wapń)– raz na 2 lata,
- Lipidogram, czyli pomiar stężenia cholesterolu we krwi, frakcji HDL i LDL, a także trójglicerydów – raz do roku,
- USG jamy brzusznej – raz do roku,
- RTG klatki piersiowej – co roku (w szczególności osoby palące),
- EKG– raz na trzy lata,
- Kontrola stomatologiczna – raz na pół roku,
Badania profilaktyczne konkretne dla danej grupy wiekowej:
- Badanie ginekologiczne, cytologia – raz do roku,
- USG przez pochwowe – raz do roku,
- Samobadanie piersi – raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu,
- Mammografia – raz na 2 lata,
- Badanie densytometryczne (gęstości kości) – raz na 5 lat,
- Badanie poziomu hormonów tarczycy – co 5 lat,
- Oznaczenie poziomu hormonów płciowych we krwi – raz na 2 lata,
- Badanie poziomu hormonów tarczycy – co roku,
- Kontrola wzroku u okulisty, badanie dna oka – raz na pięć lat,
- Kolonoskopia i gastroskopia – raz na 5 lat,
- USG tarczycy – raz na 2 lata
Powyżej przedstawione badania i czas, w którym należy je wykonać to minimum, o które każda z nas powinna zadbać. Są to badania, które uwzględniają profilaktykę chorób, które najczęściej mogą nas dotknąć.
Jak wykonać takie badania w ramach funduszu NFZ?
Najpierw najlepiej umówić się na wizytę do lekarza internisty oraz/lub ginekologa, ponieważ do tych dwóch specjalistów nie potrzebujemy skierowania. Następnie z przygotowaną wcześniej listą badań, możemy poprosić o skierowanie, na którego podstawie badania będą wykonane w ramach płaconych składek zdrowotnych.
Obserwujcie się i swój organizm, jeśli tylko coś Was nie pokoi nie bójcie się poprosić o wykonanie badań z większą częstotliwością. Co najważniejsze analizujmy badania z poprzednimi by zobaczyć, czy jest jakaś niepokojąca tendencja. Jeśli same nie wiecie, jak zgłoście się do lekarza internisty. 
Baza na co dzień nikalab dla kobiet w różnym wieku
Pamiętajcie, jeśli macie dużo znamion albo jakaś zmiana skórna Was niepokoi, należy udać się na badanie wykonywane przez dermatologa lub onkologa za pomocą dermatoskopu. Takie badanie należy wykonywać tak często jak tylko zauważymy niepokojącą nas zmianę.
Kiedy niepokoi Was coś związanego ze zdrowiem intymnym nie bójcie się skorzystać z porady ginekologa. Zdrowie piersi i układu rozrodczego jest niezwykle ważne, a często o tym zapominamy.
Dodatkowo, jeśli odczuwacie jakieś dolegliwości związane z układem pokarmowym to zachęcam Was do wykonywania badań USG jamy brzusznej co 2 lata.
Zmiana częstotliwości sprawdzania poziomu elektrolitów również ma sens, jeśli odczuwacie zmęczenie, osłabienie lub zauważacie drżenie mięśni. Rozważcie wtedy powtórzenie takiego pomiaru.
Co najważniejsze, jeśli któraś z Was ma w swoim otoczeniu kobietę w wieku 50 – 69 lat przypomnijcie jej o wykonaniu mammografii. Czemu? Ponieważ tylko w tym przekroju wiekowym jest ona refundowana. Dlatego też zadbajcie o siebie i bliskie swojemu sercu kobiety.
Jeśli pojawią się u Was jakieś pytania lub wątpliwości, które chcecie rozwiać to służę pomocą.
Możecie napisać do mnie na Instagramie @bozena_sk lub na maila sakidonbozena@gmail.com.
Pozdrawiam Was ciepło,
Bożena Sakidon-Krzysiak
ekspert ds. zdrowia publicznego
